Inspiratie: Cool Construction in Kopenhagen

Forse uitbreiding: 2 metrolijnen en 26 nieuwe metrostations

De binnenstad van Kopenhagen beschikte al over een metro, maar in 2011 begon het metrobedrijf Metroselskabet met een uitbreiding van het bestaande netwerk met een ringlijn: de Cityringen (M3). De realisatie van Cityringen voegt maar liefst 17 metrostations toe aan de bestaande 22 stations. Op dit moment bevinden de werkzaamheden aan de Cityringen zich in de laatste fase.

Daarnaast wordt er in de stad gewerkt aan een andere metrolijn: de M4. Deze wordt momenteel aan de noordkant van de stad uitgebreid met 2 stations, en aan de zuidkant met nog eens 5 metrostations. De werkzaamheden aan de noordelijke stations zijn naar verwachting in 2020 klaar, en aan de zuidkant in 2024.

Lijnenkaart metronetwerk Kopenhagen (beeld: Metroselskabet I/S 2016)

Project Cool Construction

Alleen al tijdens de aanleg van de Cityringen zou er maar liefst 6 kilometer aan bouwhekken in de stad staan, rondom 21 bouwplaatsen die vaak ook nog op centrale pleinen stonden. Voor een relatief kleine stad als Kopenhagen, ooit ontworpen en gebouwd in de middeleeuwen, betekende dit dat de bouwplaatsen zich in dichtbevolkte (woon)wijken bevonden, waar zij kostbare openbare ruimte in beslag namen.

Zowel het metrobedrijf als de betrokken gemeenten realiseerden zich dat dit een grote impact zou hebben op de leefbaarheid in de stad en erg veel van het begrip van omwonenden en ondernemers zou vragen. Zij besloten daarom het project Cool Construction te creëren, om zo iets terug te doen voor de inwoners en gebruikers van de stad. Door de bouwhekken ter beschikking te stellen aan (lokale) kunstenaars, zowel professionals als amateurs, ontstond de grootste kunstexpositie in Denemarken. Het project wordt gefinancierd door delen van de bouwhekken te verkopen als reclameruimte.

Hoe werkt het?

De werkwijze van het project Cool Construction bevordert de participatie van inwoners van Kopenhagen op allerlei niveaus. Iedereen kan een aanvraag indienen om bouwhekken, gemaakt van houten panelen, te verfraaien. Hierbij ligt de focus op de gebruiker en de kunstenaar, niet op de kunst zelf. Lokale kunstenaars en initiatieven uit de buurt direct rondom de bouwplaats krijgen voorrang. De kunstwerken variëren in afmetingen, waarbij het langste kunstwerk bijna 185 meter lang is. De kunstwerken wisselen elk jaar, en maken aan het eind van dat jaar kans op drie prijzen. Een daarvan is een publieksprijs, waarbij het publiek online kan stemmen op hun favoriet. Alleen al voor het werk aan de Cityringen zijn er in totaal 713 kunstwerken gerealiseerd.

Impact van het project

Door de kunst wordt de directe omgeving van een bouwplaats meteen veel aantrekkelijker. Het bevordert de sociale veiligheid en voorkomt graffiti en het aanplakken van posters en pamfletten. De foto’s hieronder laten het verschil in beleving goed zien: de eerste zonder, de tweede mét kunst.

Bouwhek Kopenhagen zonder kunst (foto: Metroselskabet I/S, 2016)

Bouwhek Kopenhagen mét kunst (foto: Metroselskabet I/S, 2016)

Aandacht voor ondernemers

Op plekken waar ondernemers dicht tegen de bouwhekken aan zitten, bijvoorbeeld met hun terras, is de kunst in samenspraak met het concept van de onderneming vormgegeven, waardoor het toch prettig verblijven is voor gasten en klanten. Dat ziet er dan bijvoorbeeld zo uit:

Ruimte voor ondernemers (foto: Metroselskabet I/S, 2016)

Sociale impact

Rondom de kunst worden vaak activiteiten georganiseerd, zoals bijvoorbeeld de opening van een nieuw kunstwerk, lezingen, evenementen en fotosessies. Daarnaast zijn er ook heel wat kunstwerken die door buurtbewoners en kinderen zijn gemaakt, of nodigen de kunstwerken voorbijgangers uit zelf creatief te worden.

Meer voorbeelden

Naast het document ‘Cool Construction with Temporary Art and Architecture‘ (Metroselskabet I/S 2016) bevat ook de website van Metroselskabet nog veel meer voorbeelden van de kunstwerken.

Meer lezen

Ook op de Amsterdamse Zuidas heeft een lang bouwhek een mooie aankleding gekregen: een 250 meter lange foto-expositie getiteld ‘Streets of the World’. Lees er hier meer over.

Wil je meer lezen over bouwhekken? Wij hebben hier de beste voor je op een rij gezet.

Bronnen

Voor het schrijven van dit artikel maakten wij gebruik van de volgende bronnen:

https://intl.m.dk (geraadpleegd op 10-12-19)

https://intl.m.dk/we-are-constructing-new-lines/cool-construction/ (geraadpleegd op 10-12-19)

https://m.dk/vi-bygger-nye-linjer/byens-hegn/hoejdepunkter-fra-byens-hegn/ (geraadpleegd op 11-12-19)

Document: ‘Cool Construction with Temporary Art and Architecture‘